فروردین ۱۰, ۱۴۰۳
حکمرانی نیازمند نظام علمی است

حکمرانی نیازمند نظام علمی است

  • اسفند ۶, ۱۴۰۱

دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم افتتاح پارک علم‌وفناوری دانشگاه آزاد واحد جامع مستقل نجف‌آباد که چهارشنبه در سالن شهید حججی این واحد برگزار شد، با تبریک حلول ماه شعبان و فرا رسیدن اعیاد شعبانیه، به موضوع علم، فناوری و حکمرانی اشاره کرد و گفت: « ChatGPTانقلابی در هوش‌مصنوعی است که توانست امتحان پزشکی در آمریکا را پشت‌سر بگذارد و حتی نمره قبولی بگیرد. این هوش‌مصنوعی قادر به مقاله‌نویسی است و این یعنی قابلیت تولید علم دارد و اتفاق جدیدی درحال رخ دادن است که نباید به‌عنوان یک اتفاق ساده به آن نگاه کنیم.»  وی با اشاره به تغییر ماهیت دانشگاه در غرب گفت: «در ابتدا دانشگاه کلاسیک داشتیم که نهاد ملی دانش بود و کاری با جامعه نداشت. در این دانشگاه، جدایی دانش از سیاست و دموکراسی حاکم بوده و دانشگاه برج عاج‌نشین و نخبگانی بود که در آن دانشمندان دارای هویت و کرسی بوده و اساسا سازمان دانشگاهی کاری نمی‌کرد، بلکه مجموعه دانشمندان درکنار یکدیگر دانشگاه را شکل می‌دادند و در آن درس دانشمند و استاد مهم بود. این درحالی است که در دانشگاه اجتماعی (مدرن) سازمان دانشگاه و اینکه تحصیلکرده کدام دانشگاه هستیم، مهم شده، یعنی سازمان فکر می‌کند، تعامل می‌کند و می‌سازد. این نگاه تا امروز در دانشگاه‌ها حاکم بوده است. در این نگاه دانشگاه توده‌ای و گسترده شد و دانشگاه آزاد اسلامی ثمره این نگاه است که در آن دانش بین مردم و دانشگاه به اشتراک گذاشته شد.»  رئیس دانشگاه آزاد ادامه داد: «قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تعداد دانشجویان ما حدود ۱۷۵ هزار نفر بوده که این عدد پس از انقلاب اسلامی به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر رسید و اکنون ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار دانشجو در کشور داریم. همچنین از مجموع ۱۲ میلیون فارغ‌التحصیل کشور، ۷ میلیون نفر در دانشگاه آزاد اسلامی تحصیل کرده‌اند و از این طریق دانش بین جامعه و مردم مشترک شده است.»  وی با بیان اینکه اثرات بازتابی میان دانشگاه و جامعه افزایش پیدا کرده است، گفت: «ما هنوز هویت دانشگاهی را کامل نکرده بودیم و اساتید به‌تنهایی حل مساله می‌کردند که دانشگاه سوم ظهور کرد. دانشگاه مدرن را شوروی و غرب در قرن بیستم تجربه کردند که در آن دانشگاه دولت‌محور بود و کارکردگرایی و ماموریت‌محوری در آن مهم بود، اما در اواخر قرن بیستم دنیای علم با موضوع جدیدی مواجه شد که محققان به آن الگوی پایان دانشگاه گفتند.»
دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: «در مدل الگوی پایان دانشگاه، سردمداران علم دیگر دانشگاه‌ها نیستند و جای خود را به شرکت‌های فراملی می‌دهند، به‌عنوان نمونه شرکت گوگل مقام چهارم یا پنجم در تعداد مقالات علمی و بیش از ۱۵۰۰ محقق دارد که از این نظر از دانشگاه هاروارد پیش افتاده است. اکنون این شرکت‌ها خود تولید دانش می‌کنند نه پتنت؛ چراکه حاکمیت علم از دانشگاه درحال خروج است. بر این اساس، دانشگاه به‌عنوان نهاد ملی علم جای خود را به شرکایی می‌دهد که ظهور و بروز می‌کنند. امروز یک شرکت ChatGPT  را بالا می‌آورد که دانشگاه هم نیست اما داده‌هایی که در اختیار دارد، از همه دانشگاه‌های غرب بالاتر است.»  وی افزود: «عصر اطلاعات و جامعه دانایی، مجازی شدن امور، حضور شبکه‌های اجتماعی و مهم‌تر از همه امپراتوری جهانی دانش‌بنیان؛ حاکمیت ملت‌ها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، به‌طوری‌که گوگل یک شرکت اقتصادی فراملیتی است، اما به همه رایانه‌های ما مشرف است. حوزه دارو نیز در اختیارشرکت‌های چندملیتی است که مرزهای امپراتوری جهانی تجاری دانش‌بنیان را پشت‌سر می‌گذارند. بدین ترتیب اقتصاد دانش‌بنیان، اقتصادهای نوظهور و جغرافیای جدیدعلم درحال شکل‌گیری است.»  رئیس دانشگاه آزاد با بیان اینکه عمر دانشگاه‌های مبتنی‌بر الگوی اول پایان یافته است، تصریح کرد: «دانشگاه در دوران جنگ سرد هویت و اقتدار داشت و تعیین‌کننده بود، اما وقتی مرز دانشگاه با جامعه، اقتصاد و فناوری فرو ریخت، این سه به درون دانشگاه راه یافتند و فرادانشگاه‌هایی خلق شدند که در الگوی دوم حاکمیت می‌کنند.»

  اتکای دانشگاه آزاد به شهریه از ۷۵ درصد به ۶۰ درصد می‌رسد
وی با بیان اینکه در سال جاری ۹۴ درصد بودجه دانشگاه‌های دولتی صرف پرداخت حقوق و دستمزد شد که یعنی دانشگاه عملا نمی‌تواند به امور دانش بپردازد، گفت: «اگر دانشگاه بخواهد متکی بر دولت باشد، یعنی خداحافظی دانشگاه با فرهنگ، فناوری، پژوهش، تربیت دانشجو و… اما آنچه زودتر فضای محیط واقعی را درک کند، می‌تواند از این وضعیت نجات پیدا کند. دانشگاه آزاد اسلامی بر این مبنا و با این نگاه سند تحول و تعالی را تدوین کرده که بحمدالله اکنون ۷۵ درصد از بودجه دانشگاه صرف حقوق و دستمزد می‌شود و براساس برنامه، باید کاری کنیم اتکای دانشگاه به شهریه از ۷۵ درصد به ۶۰ درصد و در مرحله بعد به ۴۰ درصد کاهش یابد. در این مسیر باید جامعه‌پرداز شویم، بازار را درک کنیم و با جامعه دادوستد داشته باشیم.»

 دانشگاه‌های ما باید مکتب داشته باشد
دکتر طهرانچی با تاکید بر لزوم تولید مکتب در دانشگاه‌ها گفت: «در دوره‌ای دانشمندان کارها را پیش می‌بردند، به‌عنوان مثال ابوعلی سینا وزیر حکومت دیلمیان بود و آن را پیش می‌برد اما در دوره قاجار و پهلوی تصور می‌کردند که فرد موثر است و بر این اساس برخی افراد را برای تحصیل به خارج از کشور می‌فرستادند تا درس بخوانند و دیوان‌سالار شوند. این نگاه ادامه داشت به‌طوری‌که اکنون نیز کمتر افرادی با مدرک غیردکتری پیدا می‌کنیم که در مناصب دولتی باشند؛ چراکه فکر می‌کردند دکتر بودن یعنی حکمرانی عالمانه اما هنوز نیاموخته‌ایم که دانشگاه‌های ما باید مکتب داشته باشد. چرا نباید دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان و دانشگاه نجف‌آباد هرکدام دارای یک مکتب اقتصادی باشند؟»  وی با اشاره به ظهور سکوها (پلتفرم‌ها) گفت: «ما هنوز در گیرودار ساختن دانشگاه بودیم که ناگهان بحث ChatGPT پیش آمد و جهان شبکه‌ای و سکوها ظهور کردند و دانشگاه جای خود را به دانش‌شهر می‌دهد. دانش‌شهر یک سکو درکنار دانشگاه است و این مفهوم در دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان سرای نوآوری مطرح است که در آن مدارس عالی مهارت، طرح پویش، مراکز رشد و ایده‌آرایی، پارک علم و فناوری، صنایع نوآورانه و… وجود دارد. برای تکمیل این حلقه نیازمند تجارت‌خانه محصولات دانش‌بنیان هستیم که به آن بازار فناوری می‌گوییم. اگر حلقه آخر را که تجارت‌خانه علم و فناوری است خلق نکنیم، پارک علم‌وفناوری در خودش فروخواهد رفت، بنابراین فعالیت علم‌وفناوری دانشگاه آزاد اسلامی از مدرسه شروع و به تجارت‌خانه ختم می‌شود.»  عضو هیات‌امنای دانشگاه آزاد تاکید کرد: «امروز در دانش‌شهر دانشگاه آزاد نجف‌آباد افتخار داریم که یکی از برنامه‌های حوزه علم‌وفناوری، یعنی پارک علم‌وفناوری را که جزئی از دانش‌شهر است، افتتاح کنیم.»

 حکمرانی در ایران نیازمند یک نظام علمی است 
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی همچنین در دیدار با اعضای هیات‌علمی و کارکنان دانشگاه آزاد واحد جامع مستقل نجف‌آباد اظهار کرد: «حکمرانی در ایران نیازمند یک نظام علمی است. این حکمرانی تنها در حکومت‌داری کشور خلاصه نمی‌شود، بلکه حکمرانی دانشگاهی ما را نیز در بر می‌گیرد. اگر حکمرانی علمی دانشگاه محقق نشود، علاوه‌بر دانشگاه، کشور نیز دچار مشکل خواهد شد.»  وی افزود: «حکمرانی بدون پشتوانه علمی درطول سال‌های مختلف مشکلات بزرگی برای دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد کرده بود و این موضوع دانشگاه را به سازمانی شکننده که ثبات آن دچار خدشه شده، تبدیل کرده بود و اگر حکمرانی دانشگاه مبتنی‌بر علم تنظیم نمی‌شد، امکان داشت کوچک‌ترین اشتباه در تصمیم‌گیری، آن را برای همیشه به تعطیلی بکشاند.»

 مبلغ شهریه را مجلس هنگام تعیین درآمد اختصاصی دانشگاه‌ها مشخص می‌کند
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه این نشست به پرسش و پاسخ با اساتید و اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد واحد جامع مستقل نجف‌آباد پرداخت.  دکتر طهرانچی در رابطه با میزان حقوق و دستمزد در دانشگاه آزاد گفت: «در تصمیم‌گیری‌های خود همواره به دو مورد مهم، شهریه دانشجویی و دستمزد کارکنان توجه داریم. بعضی به ما خرده می‌گیرند که چرا شهریه دانشگاه را با شیبی که مدارس شهریه‌ خود را بالا می‌برند، افزایش نمی‌دهید؛ بنده عرض می‌کنم که ما با یک نظام آموزش عالی مواجه هستیم که اقتصاد آن بیمار است. شهریه را نه ما بلکه، مجلس شورای اسلامی هنگام تعیین درآمد اختصاصی دانشگاه‌ها مشخص می‌کند. از طرفی اهل فن می‌دانند که میزان درآمد دانشگاه از افزایش تعداد دانشجو بسیار بیشتر از مقدار درآمد ما از افزایش شهریه‌ دانشجویان موجود است.»  رئیس دانشگاه آزاد در تشریح اقدامات این دانشگاه درمقایسه با سایر دانشگاه‌های کشور گفت: «رقبای دانشگاه آزاد اعم از دانشگاه‌های دولتی و پیام نور از دولت پول می‌گیرند تا بتوانند هزینه‌های خود را کاهش دهند، درحالی‌که امروز جذب دانشجو در دانشگاه‌های دولتی در استان‌ها بدون کنکور و همچنین پذیرش دانشجو به شکل شبانه و پردیس با شهریه‌ای کمتر از دانشگاه آزاد صورت می‌گیرد. سرانه هزینه تمام‌شده هر دانشجو در دانشگاه آزاد اسلامی با بیش از یک میلیون و ۲۰۰هزار دانشجو، حدود ۱۰ میلیون تومان، در دانشگاه پیام نور با ۳۰۰هزار دانشجو، ۱۲ میلیون تومان و در دانشگاهی مانند شهیدبهشتی با ۱۸هزار دانشجو، ۵۷ میلیون تومان است.»  وی افزود: «بررسی‌ها نشان می‌دهد دانشگاه‌های دولتی و پیام نور، ۹۴ درصد از درآمدهای خود را صرف پرداخت حقوق و دستمزد می‌کنند، درحالی‌که این مقدار در دانشگاه آزاد اسلامی در سه‌سال گذشته به ۶۰ درصد از درآمد ما کاهش یافته است. همه اینها درحالی بیان می‌شود که سرانه استاد به دانشجو در دانشگاه آزاد اسلامی ۱ به ۲۰ ولی در سایر دانشگاه‌ها ۱ به ۲۰۰ است.»  همچنین رئیس دانشگاه آزاد از اقدام برای راه‌اندازی تله‌کابین دانشگاه آزاد واحد علوم‌وتحقیقات تا خرداد سال آینده و همچنین استقرار سیستم اجرایی جدیدی در هتل فرهیختگان این دانشگاه تا پایان سال جاری خبر داد. تجلیل از پژوهشگران برتر دانشگاه آزاد استان اصفهان و واحد نجف‌آباد و همچنین تقدیر نمادین از یک کارمند بازنشسته و یکی از کارکنان مشغول به کار واحد نجف‌آباد پایان‌بخش این مراسم بود.
دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد پیش از دیدار با اساتید و اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد واحد نجف‌آباد، ضمن بازدید از دومین رویداد صدرا، با حضور در جمع شرکت‌های دانش‌بنیان حاضر در این رویداد، پژوهشگران، اساتید مشاور و دانشجویان فناور، با آنها به گفت‌وگو پرداخت.

 دانشگاه آزاد یک سازمان جامعه‌پرداز تمدن‌ساز است
نشست هم‌اندیشی نمایندگان ریاست دانشگاه در هیات نظارت بر تشکل‌های اسلامی دانشگاه آزاد، با دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد عصر روز پنجشنبه در هتل فرهیختگان سازمان مرکزی برگزار شد. دکتر طهرانچی در این نشست با اشاره به ورود انقلاب اسلامی و دانشگاه آزاد به گام دوم و خطاب به نمایندگان ریاست دانشگاه در هیات نظارت بر تشکل‌های اسلامی این دانشگاه گفت: «در گام دوم، افق‌مان بلند است و به‌دنبال خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی هستیم و به‌هیچ‌وجه در مقابل دشمنان کم نخواهیم آورد؛ چراکه به آخرت ایمان داریم و پایداری می‌کنیم. شما به‌عنوان افسران جنگ نرم در جنگ ترکیبی هستید، به همین دلیل به‌دنبال افرادی بودیم که در دانشگاه مدیر نباشند، اما بتوانند به‌عنوان سردار جبهه جنگ ترکیبی نقش‌آفرینی کنند. بنابراین در این مسیر باید رفتارسازی اجتماعی داشته و در جامعه‌پردازی در استان‌ها پیش‌قراول باشیم.»  وی با تاکید بر تاثیرگذار بودن، شبکه‌سازی و جامعه‌پردازی نمایندگان ریاست دانشگاه در هیات نظارت بر تشکل‌های اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار کرد: «قوت دانشگاه آزاد اسلامی این است که ید واحد است و کمترین میزان بروکراسی در این دانشگاه وجود دارد و اگر دانشگاه آزاد می‌تواند موثر باشد و کارهای فرادانشگاهی انجام دهد، به این علت است که حرکت‌های دانشگاه «أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى» است و ما خودمان را مأموم پشت امام می‌دانیم و در ایستادن و حرکت پیرو هستیم.»  رئیس دانشگاه آزاد در پاسخ به این سوال که آیا این دانشگاه یک سازمان نخبگانی بسته است، گفت: «خیر، دانشگاه آزاد اسلامی یک سازمان جامعه‌پردازِ تمدن‌ساز است و سازمان جامعه‌پرداز به رفتارسازی اجتماعی توجه دارد. بنابراین ما فرصت بی‌نظیر و حساسی داریم و باید توجه داشته باشیم که پلتفرم‌ها و ساختارهای نوین فراملیتی جوانان ما را به ساحلی بردند که در دست دشمن خدا و دشمن انسانیت است. اما همان‌طور که خداوند درباره داستان حضرت موسی(ع) می‌فرماید باید جوانان را در مقابل چشمان‌مان بسازیم و به آنها محبت کرده و عشق بورزیم و باعث شوید محبت خدا به واسطه شما در دل جوانان و دانشجویان بیفتد.»  دکتر طهرانچی خطاب به نمایندگان ریاست دانشگاه در هیات نظارت بر تشکل‌های اسلامی در دانشگاه آزاد گفت: «شما مسئول جوانان شبکه‌ساز و تشکل‌ساز هستید و کار اصلی‌تان شبکه‌سازی و تشکل‌سازی است و باید حلقه‌های رفاقت نجات‌بخش را گردهم بیاورید؛ چراکه هیچ راهی نداریم جز اینکه جوانان را بسازیم تا بتوانند از طوفان‌ها عبور کنند و این کار فراتر از کارهای فردی است.»  در ادامه این نشست صمیمانه، نمایندگان ریاست دانشگاه در هیات نظارت بر تشکل‌های اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی به بیان سوالات، پیشنهادها و نظرات خود در حوزه‌های مختلف، ازجمله نظام ارتقای هیات‌علمی، پیشنهاد برگزاری کارگروه‌های شفاف‌سازی و تبیین در حوزه اقتصادی برای مدیران گروه اقتصاد، راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌های فرهنگی و تولید محتوای فرهنگی پرداختند و از توجه دانشگاه آزاد اسلامی به زبان فارسی به‌عنوان عامل هویت و وحدت ملی قدردانی کردند.
در پایان این مراسم از افشین صالحی، بهروز دوستی، بتول علیزاده‌ماهانی، محمود قنبری و حامد تیموری، نمایندگان ریاست دانشگاه در هیات نظارت بر تشکل‌های اسلامی استان‌های کرمان، لرستان، قم، گلستان و واحد علوم‌وتحقیقات با حضور دکتر طهرانچی، فرزاد جهان‌بین معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، محمدجواد فرهنگ رئیس مرکز حراست دانشگاه آزاد اسلامی و سیدحمید مهدیون مدیرکل تشکل‌های اسلامی دانشگاه آزاد تقدیر شد.

 

منبع:فرهیختگان

قبلی «
بعدی »

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *