حضور دانشجویان خارجی در کشورها علاوهبر فرصتهای طلایی که از نظر آموزشی و اشتغال پیش روی آنها قرار میدهد، بهطور چشمگیری میتواند رونق اقتصادی را برای کشورها بههمراه داشته باشد. نمونه بارز آن را میتوان در دوران همهگیری کرونا مشاهده کرد که بهدلیل گسترش همهگیری این بیماری در دنیا، کشورهای پذیرنده دانشجویان بینالمللی مانند آمریکا، انگلیس، استرالیا، چین و… از نظر اقتصادی دچار افت شدند و حتی برخی دانشگاهها نیز تا مرز ورشکستگی پیش رفتند. بسیاری از دانشگاهها بخش اعظمی از درآمدهای سالانه خود را مدیون شهریهای هستند که از دانشجویان بینالمللی دریافت میکنند و حذف این بخش از درآمد شهریهای، تاثیر بسزایی در کاهش درآمدهای دانشگاهی بهجا گذاشت.
مروری بر مزایای اقتصادی دانشجویان بینالمللی، بهویژه دانشجویانی که برای تحصیل در کشور مقصد شهریه پرداخت میکنند، به اهمیت حضور این دانشجویان در دانشگاهها اشاره میکند. کشورهای جهان شمال چون آمریکا، انگلیس، کانادا، کشورهای اروپایی و… واکنشهایی را نسبت به مقالات اخیر درباره ارزش اقتصادی دانشجویان بینالمللی مطرح کردهاند. با وجود اینکه این کشورها بر مزایای حضور دانشجویان بینالمللی برای توجیه اقدامات خود تاکید میکنند؛ مزایایی که نقش چشمگیر و ارزشمندی در عرصه اقتصاد کشورها دارد و حتی اشتغال را هم متاثر میکند.
هر ۳ دانشجوی خارجی یک شغل در آمریکا ایجاد میکنند
در گزارشی که از سوی انجمن مربیان بینالمللی که مقر آن در آمریکا منتشر شده، این گونه بیان شده که یک میلیون دانشجوی بینالمللی که در کالجها و دانشگاههای آمریکا درطول سال تحصیلی ۲۰۲۲-۲۰۲۱ تحصیل کردهاند، حدود ۳۸ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار به اقتصاد آمریکا کمک و از ۳۳۵ هزار و ۴۲۳ شغل حمایت کردهاند. به ازای هر سه دانشجوی بینالمللی که در آمریکا تحصیل میکنند، یک شغل ایجاد شده و از طریق هزینه در بخشهای آموزش عالی، خوابگاه، غذا، خرده فروشی، حملونقل، مخابرات و بیمه سلامت حمایت میشود. هدف از تجزیهوتحلیل ارزش اقتصادی، استفاده از دادههای جمعآوریشده برای مقاصد دیگر عنوان شده تا برآورد معقولی از منابع اقتصادی واردات دانشجوی بینالمللی برای حمایت از آموزش عالی ارائه دهد. تحلیلگران ارزش اقتصادی را در قالب مقدار پولی تعریف کردهاند که دانشجویان بینالمللی درحال تحصیل در دانشگاهها و کالجهای آمریکا درمجموع با خود به آمریکا میآورند تا هزینه تحصیل و آموزشهای خود را پرداخت کنند. این درحالی است که در برخی موارد، علاوهبر خود دانشجو، خانوادههای آنها نیز در این کشور زندگی میکنند و بهنوعی این پرداختیها هم به شهریههای صرفا دانشجویی اضافه میشود. گزارشها حکایت از آن دارد که شش ایالت آمریکا بیشترین ورودی دانشجویان بینالمللی و بازده اقتصادی بالایی را بهخود اختصاص دادهاند. در این میان ایالت کالیفرنیا پنجمیلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار، نیویورک چهارمیلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار، ماساچوست سهمیلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار، پنسیلوانیا یکمیلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار، ایلینویز یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار و اوهایو یک میلیارد دلار بازده اقتصادی حاصل از دانشجویان بینالمللی را ثبت کردهاند. این شش ایالت درمجموع، ۵۲ درصد کل درآمد حاصل از دانشجویان بینالمللی آمریکا و ۴۴ درصد کل هزینههای تحصیل دانشجویان خارجی را در آمریکا دربرمیگیرند.
سهم ۵ میلیارد دلاری دانشجویان بینالمللی در اقتصاد فرانسه
به گزارش universityworldnews، مطالعاتی که روی ۱۰ هزار دانشجوی بینالمللی در فرانسه بهمنظور ارزیابی و برآورد تاثیر حضور این دانشجویان صورت گرفته، بیانگر سهم پنجمیلیارد و ۴۰۰ میلیون دلاری دانشجویان بینالمللی در اقتصاد این کشور است که پس از درنظر گرفتن مخارج عمومی مربوط، باعث برقراری تراز خالص مثبت یکمیلیارد و ۴۶۸ میلیون دلاری میشود. این نظرسنجیها همچنین تاثیر بلندمدت مثبت دانشجویان بینالمللی بر وجهه بینالمللی فرانسه را نشان میدهد. این ارزیابیها بسته به انواع مختلف هزینه آموزش داخلی برای آموزش عالی قابل استناد به سهمیلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار هزینه دانشجویان بینالمللی، ۲۲۵ میلیون دلاری کمکهزینه مسکن، ۵۸ میلیون دلاری بورسیه دولت فرانسه، ۲۶۹ میلیون دلاری هزینههای امنیت اجتماعی و هزینه ۹۴ میلیون و ۵۰۰ هزار دلاری خدمات ایالتی است.
نقش ۳۸۰ میلیون دلاری دانشجویان خارجی در اقتصاد سوئد
گزارشی که ماهها پیش از سوی یکی از موسسات سوئدی مطرح شده، نشان داد که در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۰، دانشجویان بینالمللی تاثیر اقتصادی قابل توجهی بین ۳۳۵ میلیون تا ۳۸۳ میلیون دلار بر اقتصاد این کشور داشتهاند. از این میان، آن دسته از دانشجویان بینالمللی که شهریهای پرداخت نکردهاند، با حدود ۳۰۰ میلیون دلار، تا ۹۰ درصد در اقتصاد سوئد نقش دارند. دانشجویان شهریهای نیز سهم ۱۹۵ میلیون دلاری در اقتصاد آن دارند.
سود خالص ۳۲ میلیارد دلاری برای انگلیس
تحقیقاتی که در سپتامبر ۲۰۲۱ توسط دانشگاههای بینالمللی انگلیس انجام شد نشان داد که مزایای اقتصادی میزبانی از دانشجویان بینالمللی در انگلیس بهطور چشمگیری بر هزینههای آنها شامل استفاده از خدمات عمومی، ارجح است. بهطورکلی، ۲۷۲ هزار دانشجو از خارج انگلیس در سال تحصیلی ۲۰۱۹-۲۰۱۸ در دانشگاههای این کشور شروع به تحصیل کردند. براساس برآوردی که صورت گرفته، مزایای اقتصادی این دانشجویان برای انگلیس ۳۵ میلیارد دلار گزارش شده است درحالیکه میزان هزینهها ۳ میلیارد و ۵۸۰ میلیون دلار تخمین زده شدهاند. این میزان، سود خالص اقتصادی ۳۲ میلیارد دلاری را برای انگلیس به دنبال داشت که میانگین آن ۴۸۱ دلار به ازای هر نفر بوده است. تجزیه و تحلیلها نشان داده است که بخشهای مختلف انگلیس به دلیل وجود دانشجویان بینالمللی از نظر مالی وضعیت بهتری داشته است. علاوهبراین، پذیرش یکساله دانشجویان بینالمللی در دانشگاههای انگلیس باعث ایجاد فعالیتهای اقتصادی سالانه به ارزش ۴۸۱ دلاری به ازای هر نفر شده که بیش از ۸۶۴ دلار برای هر ساکن در پایتخت انگلیس افزایش نشان میدهد.
برآوردها نشان میدهد که ۱۰ دانشجوی بینالمللی که از خارج از اتحادیه اروپا وارد این کشور میشوند یک میلیون و ۲۳۳ هزار دلار تاثیر اقتصادی در طول تحصیل خود ایجاد میکنند. مجموع خالص نزدیک به ۳۲ میلیارد دلار از نظر واقعی ۱۹ درصد بیشتر از تجزیه و تحلیل مشابه در سالهای ۲۰۱۶-۲۰۱۵ بوده است که عمدتا ناشی از افزایش تعداد دانشجویان بینالمللی بوده است. در سال تحصیلی ۲۰۱۶-۲۰۱۵ حدود ۱۷۴ هزار دانشجوی بینالمللی خارج از اتحادیه اروپا سال اول تحصیلی خود را در دانشگاههای انگلیس آغاز کردند و این رقم در سال ۲۰۱۹-۲۰۱۸ به حدود ۲۰۸ هزار دانشجو افزایش یافت. بهطور تقریبی، ارزش تاثیر خالص دانشجویان بینالمللی اتحادیه اروپا ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار برآورد شد، درحالیکه این ارزش تاثیر خالص دانشجویان بینالمللی خارج از اتحادیه اروپا رقمی بالغ بر ۲۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار را دربرمیگرفت. باوجود این، از زمان تکمیل معاهده برگزیت، از دانشجویان مقیم اتحادیه اروپا به همان اندازه شهریه دانشجویان بینالمللی شهریه دریافت میشود. این امر منجر به کاهش بیش از ۵۰ درصدی تعداد دانشجویان اتحادیه اروپا شده است که در دورههای کارشناسی در انگلیس پذیرش شدهاند، بهطوریکه شمار آنها از ۲۲ هزار نفر در سال ۲۰۲۰ به ۹۸۰۰ نفر در سال ۲۰۲۱ رسید.
تغییر آموزش رایگان به شهریهای در دانشگاههای نروژ
دولت نروژ سال گذشته متعهد شد که شهریهای را در سال ۲۰۲۳ برای تمام دانشجویان تماموقت خارج از اتحادیه اروپا و منطقه اقتصادی اروپا و سوئیس مقرر خواهد کرد. بسیاری به این نوع تصمیمگیری معترض شده و آن را سیاست تبعیضآمیز آشکار تلقی کردهاند که آسیبپذیرترین گروههای جهان بهویژه گروههای جهان جنوب از جمله کشورهای در حال توسعه را مورد هدف قرار داده است. در این میان استدلالهای مختلفی عنوان شده است. برخی معتقدند که پذیرش دانشجویان بینالمللی بدون دریافت شهریه تنوع فرهنگی و اقتصادی نروژ را افزایش میدهد که درنهایت به نفع این کشور تمام شده و درنهایت همکاریها و تبادلات فکری و دانشی را با موسسات افزایش داده و میتواند منجر به رشد اقتصادی شود. نروژ از جمله کشورهایی است که تعهد بالایی نسبت به آموزش و حقوق بشر داشته و تاکنون دانشجویان بینالمللی را بدون دریافت شهریه پذیرا بود و آموزش عالی خود را بدون هیچ چشمداشتی در اختیار دانشجویان بینالمللی قرار میداد. عدم دریافت شهریه از دانشجویان خارجی علاوهبر اینکه شهرت آموزش عالی این کشور را در دنیا افزایش میدهد، مقصدی جذاب برای دانشجویان و محققان به شمار میرود که باعث جذب بیشتر دانشجویان بینالمللی به این کشور میشود و تصویب قانون اخذ شهریه از این دانشجویان، میتواند نتیجه عکس داشته و به ضرر آموزش عالی این کشور و نیز افزایش درآمد دانشگاهها تمام شود.
دانشجویان بینالمللی راهحلی برای معضل نیروی کار در دانمارک
بسته به دادههای اداری دولتی بهدستآمده از آمار دانمارک، مطالعات اخیر نشان میدهد که پس از کسر هزینههای آموزشی، بهداشت، کمکهای آموزشی دولتی و مزایای اجتماعی، آن گروه از دانشجویان غیردانمارکی که حداقل بهمدت ۹ ماه بعد از فارغالتحصیلی در دانمارک حضور داشتهاند، در بازه زمانی ۱۰ ساله بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ سهم سهمیلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری در اقتصاد این کشور دارند که معادل ۲۹۲ هزار و ۳۰۰ دلار به ازای هر فارغالتحصیل بینالمللی را شامل میشده است. تجزیه و تحلیلهای صورتگرفته از وزارت آموزش عالی و علوم نشان داده است که ۳۴ درصد از دانشجویان ارشد بینالمللی که در سال ۲۰۱۴ فارغالتحصیل شدهاند، در سال ۲۰۱۶ در دانمارک مشغول به کار شده و سهم مثبتی را در اوضاع مالی این کشور بهخود اختصاص میدهند. تمام دانشجویان بینالمللی حتی آن گروه از دانشجویانی که بلافاصله بعد از فارغالتحصیلی دانمارک را ترک کردهاند، هرکدام بهطور متوسط سهم ۱۴ هزار و ۶۰۰ دلار تا ۵۱ هزار و ۱۵۸ دلاری طی یک دوره ۵۰ ساله در امور مالی دولتی دارند.
این وزارتخانه نتیجهگیری کرده است که این خبر خوب تجاری برای دانمارک بهشمار میرود و با وجود این، دولتها به موسسات آموزش عالی دستور دادهاند جایگاه دانشجویان بینالمللی را کاهش یا دورهها را با حداقل زبان انگلیسی آموزش دهند. این بهمنظور جلوگیری از بهرهمندی دانشجویان اتحادیه اروپا از کمکهزینههای دانشجویی دانمارکی است اما همچنین تعداد دانشجویان بینالمللی پرداختکننده شهریه را کاهش میدهند. این اقدام بهویژه رشتههای علوم انسانی و اجتماعی را مورد آسیب قرار میدهد و نهتنها پیامدهای اقتصادی، بلکه اثرات مضر آموزشی هم برای این رشتهها بهدنبال دارد. این درحالی است که جهانیسازی برای بالا بردن کیفیت آموزشی دانشجویان دانمارکی الزامی است. در این میان صنعت علیه این کاهشها لابی کرده و بیانیههای سیاسی دولت جدید مجوز ۵۰۰ تا هزار پژوهش جدید را برای دانشجویان بینالمللی در دورههای یکساله کارشناسیارشد صنعتی در مناطقی دادهاند که تقاضای بازار کار مورد هدف قرار گرفته است. در این بین انجمن مهندسان دانمارکی بهدنبال بحث پیرامون وضعیت دانشجویان بینالمللی در دانمارک هستند و به این نکته اشاره کردهاند که آیا دولت دانمارک دانشجویان بینالمللی خود را که حکم طلا را برای اقتصاد این کشور ایفا میکنند در خیابانها رها میکند یا به فکر آینده و اشتغال آنهاست. در این راستا کنفرانسی با موضوعیت «آیا ما طلا را در خیابان رها کردهایم» برگزار شده که به ارزش فارغالتحصیلان بینالمللی در دانمارک میپردازد.
در این کنفرانس به مساله کاهش جوانان و کاهش تمایل به حضور در مهارتهای STEM (علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) پرداخته شده که کسبوکارها و بخش تجاری دانمارک را با چالش مواجه کرده است. دانشجویان بینالمللی سهمی حیاتی در ایجاد اشتغال و نیروی کار داشته و میلیاردها دلار به اقتصاد این کشور تزریق میکنند و میتوانند راهحل مهمی برای موضوع اشتغال و بهبود اقتصاد دانمارک باشند. اما در این میان، موانعی هم وجود دارد. انجمن مهندسان دانمارک بیش از ۱۴۰ هزار عضو دارد که اساس همه آنها فارغالتحصیلان رشتههای مهندسی، متخصصان IT و فارغالتحصیلان علوم طبیعی هستند. این کنفرانس با حضور دانشجویان و نمایندگان کسبوکارهای دانمارک، صنعت و دانشگاهها و احزاب سیاسی برگزار شده است. در شرایطی که معضل اصلی، کمبود نیروی کار تحصیلکرده مانند مهندسان در صنایع مختلف است، حضور دانشجویان بینالمللی میتواند این کشور را از بحران خارج کند.
منبع:فرهیختگان