پژوهش‌ها باید برای رفع نیاز جامعه انجام شوند
غلامحسین رحیمی شعرباف، معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری درباره رشد کمی آموزش عالی اظهار کرد: ارتقای کیفی یک برنامه دائمی در وزارت علوم است. در سه دهه گذشته ارتقای کیفی همیشه مد نظر بوده است اما در یکی دو سال اخیر مسئله کیفیت در آموزش عالی به اصل تبدیل شده و در آموزش عالی دیگر شاهد رشد کمی نیستیم.
معاون وزیر علوم ادامه داد: برای کیفی سازی آموزش عالی باید مقالات خودمان را در بستر بین‌المللی از نظر کیفیت ارتقا دهیم تا استنادات بیشتری به آن‌ها داده شود. خوشبختانه نرخ رشد استنادات به مقالات علمی دانشمندان ایرانی که در ایران کار می‌کنند و در بستر‌های بین‌المللی مقالات خود را چاپ کرده اند، بسیار بالاست.
رحیمی شعرباف اظهار کرد: هم اکنون رتبه کیفی مقالات ما با رتبه کمی یکی شده و رتبه تولید مقالات از نظر کمی و کیفی در سطح جهانی هر دو ۱۵ است، ولی در سه چهار سال قبل رتبه کشور ما در زمینه کمی، ۱۵ تا ۱۶ و به لحاظ کیفی ۲۸ تا ۳۰ بود.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم ادامه داد: تحقیقات دانشگاهی و پژوهشگاهی ما باید به خدمت رفع نیاز‌ها برآیند. برنامه‌های متعددی برای کیفی سازی پیاده شده و دانشگاه‌ها به خصوص دانشگاه‌های بزرگ ما طرح‌های کلان کشوری را در دست کار دارند.
رحیمی با بیان اینکه این اقدامات دانشگاه‌ها نوید خیلی خوبی است، افزود: اگر به دانشگاه‌های بزرگ ما مراجعه کنید مراکز نوآوری را در آن‌ها مشاهده خواهید کرد. واحد‌های فناور، مراکز رشد و پردیس‌های علم و فناوری در دانشگاه‌ها وجود دارند که ۷ تا ۸ سال قبل، مطرح نبودند که یکی از دلایل آن این بود که اصلا اقتضا شرایط نبود.
معاون وزیر علوم ادامه داد: دانشگاه‌ها به تدریج در حال رفتن به این سمت هستند که بخشی از فعالیت‌های علمی شان در خدمت رفع نیاز‌های کشور باشد. قضاوتی که هم اکنون درباره دانشگاه‌ها می‌شود برخواسته از برداشت‌های دانشگاه‌های ۱۰ سال قبل است. دانشگاه‌های ما یعنی دانشگاه‌های وزارت علوم در یک دهه اخیر خیلی تغییر پیدا کرده اند.
رحیمی افزود: باید این تغییرات در دانشگاه‌ها دیده شود و اهتمام این نهاد‌های علمی برای پاسخ گویی در مقیاس فناوری‌های پیشرفته و اثر بخشی در جامعه احساس شود. قضاوت درباره دانشگاه‌های کشور را نباید محدود به این کنیم که آن‌ها صرفا دانشجو تربیت می‌کنند بلکه این دانشگاه‌ها تحقیقات هم انجام می‌دهند که نتایج آن‌ها در بهترین دانشگاه‌های کشور قابل چاپ است.
او گفت: در بخش‌های این تحقیقات به خدمت رفع نیاز‌ها درآمده، ولی قطعا این میزان موثر نیست و میزان اثرات آن به مراتب بیشتر از آن چیزی است که در حال حاضر در حال انجام است.
رحیمی ادامه داد: معاونت علمی ریاست جمهوری به این مسئله خیلی کمک کرده اند و پارک‌های علم و فناوری تشکیل شده که خدماتی در این قالب به شرکت‌های دانش بنیان داده شده و باعث شده به میزان اثر بخشی آن‌ها افزوده شود. بخشی از نیاز‌های کشور، نیاز‌های فناورانه و اساسی روز است که به این وسیله در حال پاسخ دهی هستند.
